yamahdi

چرا حضرت زینب(س) و حضرت ابوالفضل(ع) جزء چهارده معصوم نیستند؟

​​

مقام عصمت، مقامی منحصر در افراد خاصی نیست و همه مردم می‏توانند به مرتبه‏ای از عصمت دسترسی پیدا کنند. این مقام به آدمیان اختصاص ندارد، بلکه فرشتگان الهی نیز از این منزلت والا برخوردارند.

میان انسان‏ها علاوه بر پیامبران الهی و امامان(ع)، عصمت فاطمه زهرا(س) با ادله فراوان قابل اثبات است، هم چنین یکی از آیات قرآن کریم به طهارت و پاکی حضرت مریم اشاره دارد. این دو نمونه نشانگر آن است که عصمت معنایی نیست که انحصار در انبیا و ائمه داشته باشد و دست سایر انسان‏ها از رسیدن به آن کوتاه باشد، بلکه دیگران نیز می‏توانند به برخی از مراتب عصمت یعنی عصمت از گناه دست یابند. کم نبوده‏اند عالمان تقوا پیشه‏ای که سالیان متمادی نه تنها از حرام بلکه از امور مکروه چشم پوشیده‏اند و حتی به خوردن و آشامیدن خود رنگ الهی داده‏اند.

بنابراین ممکن است حضرت زینب و حضرت ابوالفضل بعضی از مراتب عصمت را دارا باشند. 

از برخی روایات استفاده می‏شود که مراتب دانش و کمال آن بانوی بزرگوار از راه تحصیل و تعلیم و اکتساب نبوده و بهره‏ای الهی و جنبه خارق العاده‏ای داشته است. در دوره‏های اخیر برخی بعید ندانسته‏اند که حضرت زینب درجه‏ای از عصمت را واجد باشد، ولی برخی معتقدند که حضرت زینب و حضرت ابوالفضل اگر چه از فضایل بسیاری بهره‏مند هستند، لیکن چون عصمت موهبت الهی است و تنها در اختیار برخی از اولیاء اللَّه مانند پیامبران و امامان قرار می‏گیرد، به آن دو معصوم اطلاق نمی‏شود. 

در عنایت و موهبت خداوندی توجه به یک نکته حائز اهمیّت است که:در امر خلقت، خداوند حکیمانه و عادلانه عمل می‏کند، نه گزافی و تبعیض‏آمیز. خداوند با علم مطلقی که دارد، از پیش می‏داند هر یک از افراد بشر در مسیر پیمودن خوبی‏ها و فاصله گرفتن از جنود جهل در چه درجه‏ای قرار دارند.

آنانی که با نیروی اختیار و قدرت بر تصمیم‏گیری خود، نهایت درجه پیشرفت را دارند، خداوند حکیم به آنان عنایت ویژه‏ای می‏نماید و به ایشان نیرویی عطا می‏کند که در برابر چند درصد لغزش، خود را حفظ کنند؛ یعنی ملکه عصمت عنایت می‏نماید تا دیگران با اسوه قرار دادن آنان بهتر و راحت‏تر در مسیر تعالی و سازندگی گام بردارند.

با این توضیح می‏گوییم:عصمت موهبت الهی است و با معیارهایی خداوند عادل و حکیم آن را به برخی از بندگان بر گزیده‏اش (پیامبران، امامان و…) عنایت می‏نماید. حضرت زینب و حضرت عباس اگر چه از فضایل بسیاری بهره مندند، لیکن در مجموعه پیامبران و امامان(ع) قرار ندارند. 

حال از زاویه دیگر به پاسخ می‏پردازیم:

این که گفته می‏شود پیامبران و ائمه معصومند و از عصمت دیگران سخن گفته نمی‏شود، بدین معنا است که عصمت ایشان با ادله عقل یا نقل اثبات شده، ولی عصمت دیگران با ادله عقل یا نقلی اثبات نشده است. پس پیامبران و امامان هم واقعاً معصومند و هم عصمت آنان برای ما ثابت شده است.

اما درباره دیگرانی که مشمول این ادله عقلی و نقلی نمی‏شوند، نمی‏توان قضاوت به نداشتن عصمت کرد؛ یعنی ممکن است انسان‏های دیگری واقعاً دارای عصمت از گناه باشند، ولی دلیلی برای اثبات آن برای ما گفته نشده باشد و نیازی نیز به اثبات آن احساس نمی‏شود. 

عصمت از گناه، پایین‏ترین مرتبه از عصمت پیامبران و امامان است و مراتب بالاتر آن شامل عصمت از اشتباه، نسیان و سهو و عصمت در مقام تببین دین است و این به جهت مقام امامت و رهبری آن‏ها است.

با ویژگی هایی که از سوی امامان معصوم درباره شخصیت حضرت عباس و حضرت زینب نقل شده، به دست می‏آید که این دو بزرگوار قسم اوّل از عصمت را دارا هستند.

علاوه بر این که هیچ دلیلی بر ارتکاب گناه از سوی حضرت زینب و حضرت عباس وجود ندارد، پس می‏توان گفت که شخصیت والای آن دو مبرّا از گناه است.

منبع:سایت تبیان