چرا حضرت زینب(س) و حضرت ابوالفضل(ع) جزء چهارده معصوم نیستند؟
مقام عصمت، مقامی منحصر در افراد خاصی نیست و همه مردم میتوانند به مرتبهای از عصمت دسترسی پیدا کنند. این مقام به آدمیان اختصاص ندارد، بلکه فرشتگان الهی نیز از این منزلت والا برخوردارند.
میان انسانها علاوه بر پیامبران الهی و امامان(ع)، عصمت فاطمه زهرا(س) با ادله فراوان قابل اثبات است، هم چنین یکی از آیات قرآن کریم به طهارت و پاکی حضرت مریم اشاره دارد. این دو نمونه نشانگر آن است که عصمت معنایی نیست که انحصار در انبیا و ائمه داشته باشد و دست سایر انسانها از رسیدن به آن کوتاه باشد، بلکه دیگران نیز میتوانند به برخی از مراتب عصمت یعنی عصمت از گناه دست یابند. کم نبودهاند عالمان تقوا پیشهای که سالیان متمادی نه تنها از حرام بلکه از امور مکروه چشم پوشیدهاند و حتی به خوردن و آشامیدن خود رنگ الهی دادهاند.
بنابراین ممکن است حضرت زینب و حضرت ابوالفضل بعضی از مراتب عصمت را دارا باشند.
از برخی روایات استفاده می‌شود که مراتب دانش و کمال آن بانوی بزرگوار از راه تحصیل و تعلیم و اکتساب نبوده و بهرهای الهی و جنبه خارق العادهای داشته است. در دورههای اخیر برخی بعید ندانستهاند که حضرت زینب درجهای از عصمت را واجد باشد، ولی برخی معتقدند که حضرت زینب و حضرت ابوالفضل اگر چه از فضایل بسیاری بهرهمند هستند، لیکن چون عصمت موهبت الهی است و تنها در اختیار برخی از اولیاء اللَّه مانند پیامبران و امامان قرار میگیرد، به آن دو معصوم اطلاق نمیشود.
در عنایت و موهبت خداوندی توجه به یک نکته حائز اهمیّت است که:در امر خلقت، خداوند حکیمانه و عادلانه عمل می‌کند، نه گزافی و تبعیضآمیز. خداوند با علم مطلقی که دارد، از پیش میداند هر یک از افراد بشر در مسیر پیمودن خوبیها و فاصله گرفتن از جنود جهل در چه درجهای قرار دارند.
آنانی که با نیروی اختیار و قدرت بر تصمیمگیری خود، نهایت درجه پیشرفت را دارند، خداوند حکیم به آنان عنایت ویژهای مینماید و به ایشان نیرویی عطا می‌کند که در برابر چند درصد لغزش، خود را حفظ کنند؛ یعنی ملکه عصمت عنایت مینماید تا دیگران با اسوه قرار دادن آنان بهتر و راحتتر در مسیر تعالی و سازندگی گام بردارند.
با این توضیح میگوییم:عصمت موهبت الهی است و با معیارهایی خداوند عادل و حکیم آن را به برخی از بندگان بر گزیدهاش (پیامبران، امامان و…) عنایت مینماید. حضرت زینب و حضرت عباس اگر چه از فضایل بسیاری بهره مندند، لیکن در مجموعه پیامبران و امامان(ع) قرار ندارند.
حال از زاویه دیگر به پاسخ میپردازیم:
این که گفته می‌شود پیامبران و ائمه معصومند و از عصمت دیگران سخن گفته نمیشود، بدین معنا است که عصمت ایشان با ادله عقل یا نقل اثبات شده، ولی عصمت دیگران با ادله عقل یا نقلی اثبات نشده است. پس پیامبران و امامان هم واقعاً معصومند و هم عصمت آنان برای ما ثابت شده است.
اما درباره دیگرانی که مشمول این ادله عقلی و نقلی نمیشوند، نمیتوان قضاوت به نداشتن عصمت کرد؛ یعنی ممکن است انسانهای دیگری واقعاً دارای عصمت از گناه باشند، ولی دلیلی برای اثبات آن برای ما گفته نشده باشد و نیازی نیز به اثبات آن احساس نمیشود.
عصمت از گناه، پایینترین مرتبه از عصمت پیامبران و امامان است و مراتب بالاتر آن شامل عصمت از اشتباه، نسیان و سهو و عصمت در مقام تببین دین است و این به جهت مقام امامت و رهبری آن‌ها است.
با ویژگی هایی که از سوی امامان معصوم درباره شخصیت حضرت عباس و حضرت زینب نقل شده، به دست میآید که این دو بزرگوار قسم اوّل از عصمت را دارا هستند.
علاوه بر این که هیچ دلیلی بر ارتکاب گناه از سوی حضرت زینب و حضرت عباس وجود ندارد، پس میتوان گفت که شخصیت والای آن دو مبرّا از گناه است.
منبع:سایت تبیان
آخرین نظرات